Dzień Pamięci o Zagórowskich Peowiakach

      5 października odbył się w lesie w Osinach Dzień Pamięci o Zagórowskich Peowiakach. Obchody zostały zorganizowane w miejscu kaźni członków Polskiej Organizacji Wojskowej. Z 20/21 listopada 1939 r. peowiacy- Stanisław Budaszewski ps. Słonimski, Jan Kmieciak ps. Wybisz, Feliks Molski ps. Polanecki, Franciszek Pluciński ps. Olcha, Antoni Płócienniczak ps. Topól,  Karol Rychliński ps. Karolak- oraz więźniowie-Józef Krata, Marek Paradziński, Tadeusz Płócienniczak i Mikołaj Smorawiński-zostali skrytobójczo i bestialsko zamordowani przez niemieckiego okupanta. Podczas uroczystości oddano hołd i pamięć miejscowym bohaterom z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. 

      W Dniu Pamięci o Zagórowskich Peowiakach wzięli udział przedstawiciele władz Powiatu Słupeckiego-Starosta Słupecki Mariusz Roga, Wicestarosta Słupecki Szymon Grzywiński, członek Zarządu Powiatu Słupeckiego Stefan Zieliński- i Gminy Zagórów-Burmistrz Gminy Zagórów Wiesław Radniecki, Wiceburmistrz Gminy Zagórów Roman Kulterman oraz przewodniczący Rady Miejskiej Marian Parus wraz z radnymi miejskimi. Szczególnymi gośćmi byli przedstawiciele rodzin peowiaków: Jadwiga Płócienniczak-córka peowiaka Edmunda Rydeckiego i synowa peowiaka Antoniego Płócienniczaka; Janina Brzeg- córka peowiaka Jana Kmieciaka; Zenon Rychliński-syn peowiaka Karola Rychlińskiego; Henryk Pluciński-syn peowiaka Franciszka Plucińskiego oraz dr Kazimierz Brzeg-syn peowiaka Romualda Brzega. Dzieci peowiaków przybyły do Osin ze swoimi rodzinami. 
       Uroczystość poprowadził Łukasz Parus, dyrektor Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury. Na początku nakreślił ideę Dnia Pamięci o Zagórowskich Peowiakach: -Pół roku temu Burmistrz Gminy Zagórów oraz przedstawiciele MGOK, Szkoły Podstawowej im. Michała Okurzałego, stowarzyszenia Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Zagórowskiej, Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Braci Kostaneckich oraz Fundacji Zagórowian „Pro-Memoria” uruchomili projekt dotyczący upamiętnienia zagórowskich peowiaków(…).Dzięki wsparciu władz Zagórowa udało się odnowić pomnik POW w Osinach, zainstalować dwie tablice z opisem działalności miejscowej POW i biogramami zamordowanych peowiaków i więźniów (gabloty do tablic zostały wykonane przez uczniów Szkoły Branżowej Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Braci Kostaneckich podczas zajęć praktycznym prowadzonych przez nauczyciela Michała Ulatowskiego), postawić maszt z flagą, a także wymienić znak drogowy wskazujący miejsce pamięci w Osinach. Nauczyciele SP Zagórów i instruktorzy MGOK są w trakcie przygotowywania filmu i spektaklu o zagórowskich peowiakach (prezentacja nastąpi  11 listopada podczas oficjalnych obchodów Święta Odzyskania Niepodległości). Aktualnie trwa też redakcja biogramów do folderu, który otrzyma każdy uczeń z terenu Gminy Zagórów w ramach edukacji o historii regionu-mówił. 
       Następnie zabrał głos burmistrz Wiesław Radniecki. W wystąpieniu poruszył ważność poznawania historii lokalnej i podkreślił zasługi miejscowych bohaterów w walce o niepodległą Polskę.

       Wykład o działalności i losach zagórowskich peowiaków wygłosił Andrzej Bernat, dyrektor SP Zagórów i prezes Fundacji Zagórowian „Pro-Memoria”:- W czasie próby wywozu żywności z Zagórowa doszło do incydentu zbrojnego na Warcie w nocy z 8/9 listopada 1918 r., kiedy to członkowie POW z Zagórowa zatopili niemiecką szkutę („Berlinkę”) ze zbożem i ziemniakami, zabijając jednego Niemca.W akcji „Barka” uczestniczyli: Karol Rychliński ps. Karolak (dowódca), Romuald Brzeg ps.Walewski, Stanisław Budaszewski ps. Słonimski, Feliks Budaszewski, Jan Kmieciak ps. Wybisz, Franciszek „Leon” Michalski, Feliks Molski ps. Polanecki, Franciszek Pluciński ps. Olcha, Antoni Płócienniczak ps. Topól, Jan Pawłowski, Władysław Rychliński i Mikołaj Świerczyński. Głównymi wykonawcami akcji byli Romuald Brzeg, Antoni Płócienniczak, Stanisław Budaszewski i Feliks Molski.Wydarzenie miało tragiczne następstwa na początku II wojny światowej, kiedy okupant niemiecki 
w okrutny sposób zemścił się, mordując sześciu członków POW, którzy uczestniczyli w akcji „Barka”, oraz czterech innych zagórowian. W listopadzie 1939 r. Niemcy aresztowali: Feliksa Molskiego, Karola Rychlińskiego, Antoniego Płócienniczaka, Franciszka Plucińskiego, Stanisława Budaszewskiego i Jana Kmieciaka. Peowiaków osadzono w celach mieszczących się w budynku dawnego magistratu przy ul. Kościuszki w Zagórowie. Z 20/21 listopada, po brutalnym śledztwie nocą, peowiaków wywieziono wozami  do tego lasu. Przetransportowano również więźniów: Tadeusza Płócienniczaka, Mikołaja Smorawińskiego, Marka Paradzińskiego i Józefa Kratę. Członków POW i więźniów zamordowano i i zepchnięto do wcześniej wykopanego dołu. Egzekucji dokonano bez sądu i możliwości obrony. Mogiłę zamaskowano, aby zatrzeć ślady. Rodzinom ofiar przekazano informację o wywiezieniu uwięzionych na przymusowe roboty do Niemiec-opowiadał. 
     Później miało miejsce przemówienie córki peowiaka Jadwigi Płócienniczak na temat peowiaków i poznawania historii Zagórowa. 
      Nie zabrakło również modlitw. O duszę pomordowanych modlili się ks. proboszcz Adam Czechorowski oraz pastor Waldemar Wunsz. 
      Głos zabrali również Starosta Słupecki Mariusz Roga oraz dr Kazimierz Brzeg. Starosta mówił m.in. o obchodach patriotycznych w Powiecie Słupeckim w roku 100-lecia Niepodległej, natomiast  syn Romualda Brzega odniósł się do życia ojca w przedwojniu i czasach okupacji. 
       O oprawę muzyczną Dnia Pamięci o Zagórowskich Peowiakach zadbali kapelmistrz Marcin Skuratowicz i muzycy Orkiestry Reprezentacyjnej Miasta Zagórów oraz prezes chóru Andrzej Słowiński i chórzyści Męskiego Kameralnego chóru Quarta. Zagrano „Hymn Polski”, „Rotę”, „Wiązankę pieśni żołnierskich” oraz zaśpiewano „Legiony”, „Białe róże”, „O mój rozmarynie” i „Piechotę”. 
       Zwieńczeniem było złożenie przez delegacje wiązanek i zapalenie zniczy przy pomniku POW.   
        Organizatorzy składają podziękowania wszystkim, którzy uczestniczyli w obchodach, a zwłaszcza członkowi TPZZ Henrykowi Ulatowskiemu, Marcinowi Janowskiemu z firmy „Joandrew”, właścicielowi zakładu kamieniarskiego Cezaremu Bednarkowi, nauczycielowi ZSP Michałowi Ulatowskiemu i kierownikowi Zakładu Gospodarki Komunalnej i Usług Wodnych w Zagórowie Michałowi Królowi. Serdecznie dziękują również władzom powiatowym i gminnym, członkom rodzin peowiaków, duchownym. artystom z Orkiestry i Quarty, dyrektorom szkół i nauczycielom, delegacjom młodzieży, harcerzom, pocztom sztandarowym,  strażakom i policjantom. (mgok)